ពុទ្ធចក្រអាយធី: ព្រះធម៌

Tuesday, July 04, 2023

សទ្ធម្មប្បតិរូបកសូត្រ

🍂(ធម៌ដែលស្រដៀងនឹងព្រះសទ្ធម្ម ឬ ធម៌ប្លម)🍂

សម័យមួយ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់គង់នៅវត្តជេតពន របស់អនាថបិណ្ឌិកសេដ្ឋី ជិតក្រុងសាវត្ថី ។

បាតិមោក្ខសំវរសីល អនុសាសន៨ យ៉ាង ពាក្យប្រៀនប្រដៅចំពោះភិក្ខុ ដែលបានឧបសម្បទាថ្មីៗ ក្នុងពេលជាលំដាប់បន្ទាប់អំពីកម្មវាចាមក ដើម្បីឲ្យដឹងបណ្ដើរជាការបណ្ដោះ អាសន្ន ហៅថា អនុសាសនៈ មាន៨ យ៉ាងគឺ និស្ស័យ៤ អករណីយកិច្ច៤។ បច្ច័យជាគ្រឿងអាស្រ័យរបស់បព្វជិត ហៅថា និស្ស័យ មាន ៤យ៉ាងគឺ

១. ឈាន (គុណជាតសំរាប់ដុតបង់នូវកិលេស)បានខាង បឋមជ្ឈាន ទុតិយជ្ឈាន តតិយជ្ឈាន

ចតុត្ថជ្ឈាន។

២. វិមោក្ខ (គុណធម៌ដែលផុតស្រឡះចាករាគៈជាដើម)បានខាង សុញ្ញតវិមោក្ខអនិមិត្តវិមោក្ខ អប្បណិហិតវិមោក្ខ។

ថ្ងៃនេះនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា

[...] កាលពី ៤៨៤ ឆ្នាំមុនគ.ស. ចំថ្ងៃ ១៥កើត ខែកត្តិក គឺជាថ្ងៃដែលព្រះសារីបុត្រ អគ្គសាវ័កស្ដាំរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ លោកចូលបរិនិព្វាន នៅស្រុកនាលកៈ ឬនាលន្ទា ដែនមគធៈ នគររាជគ្រឹះ ដែលជារឿងសោកសៅជាទីបំផុតរបស់សិស្សគណលោក ដែលមិនទាន់បានអរហត្ត។

សូមជូននូវសាច់រឿងសង្ខេបនាថ្ងៃដែលលោកបរិនិព្វាននោះដូចតទៅ៖

[...] សម័យមួយ ព្រះសារីបុត្រគង់ចូលសមាបត្តិ។ លុះលោកចេញពីសមាបត្តហើយ ក៏គិតថា ជា

ឆឆក្កសូត្រ ទី៦

[កំណត់ដឹងនូវអាយតនៈនិងការបដិបត្តិក្នុងទ្វារវិថីចិត្ត]

[វដ្តៈនេះយេីងមិនត្រូវរត់គេចទេ វដ្តៈនេះយេីងត្រូវបដិបត្តិដេីម្បីរត់ចេញ ព្រេាះធម៌បច្ចុប្បន្នមិនមែនជាព្រះនិពា្វន]

ឥមានិ បញ្ច សិក្ខាបទានិ Imāni pañca sikkhā-padāni: សិក្ខាបទទាំងឡាយ ៥ នេះ

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស។

ប្រែលោតសព្ទ

រួមគ្នាបំបាត់អំពើហឹង្សា

” ន តេន អរិយោ ហោតិ យេន បាណានិ ហឹសតិ

អហឹសា សព្វបាណានំ អរិយោតិ បវុច្ចតិ

កម្មំ វិជ្ជា ច ធម្មោ ច សីលំ ជីវិតមុត្តមំ
ឯតេន មច្ចា សិជ្ឈន្តិ ន គោតេន ធនេន វា

ប្រែថា ៖ មនុស្សទាំងឡាយរមែងបរិសុទ្ធបានដោយការងារដែលខ្លួនធ្វើត្រូវ,

គួរអភិវឌ្ឍខ្លួនចំណុចណា ?

មនុស្សយើង តាមទ្រឹស្ដីពុទ្ធសាសនាកើតឡើងពីធាតុទាំង ៤ គឺ ទឹក ដី ភ្លើង ខ្យល់ ដែលធាតុទាំងនេះសុទ្ធតែជាធាតុមិនដឹង (អវិជ្ជា) ។ ដូចនេះ ដរាបណាមនុស្សមិនមានការអភិវឌ្ឍន៍ ដរាបនោះ មនុស្សនៅតែល្ងង់ មិនមានការ ចំរើន ។ អ៊ីចឹង មនុស្សយើងចាំបាច់ត្រូវតែមានការអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនឲ្យបានល្អ ។ចំពោះការអភិវឌ្ឍខ្លួន

ការរៀនបានផលត្រឹមតែចេះដឹង មិនហួសពីចេះដឹងទៅទៀតទេ ។ រៀនទៅចេះតែប៉ុណ្ណោះអ្នករៀនចេះដឹងហើយ ទោះក្មេងក្ដីទោះចាស់ក្ដី

អត្ថបទខាងក្រោមនេះអាត្មាភាពមិនបានចាំថាដកស្រង់ចេញពីប្រភពណាទេដូច្នេះសូម

ទោសនិងសូមអរគុណផងចំពោះម្វាស់អត្ថបទ។

អាយុវឌ្ឍនធម៌ គឺវិធីចម្រើនអាយុឲ្យវែង ថែរក្សាសុខភាពឲ្យបានមាំមួន ដែលព្រះ

សម្មាសម្ពុទ្ធលោកប្រើដើម្បីរក្សាសុខភាពរបស់ព្រះអង្គ សំរាប់ព្រះភារកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរជារៀងរាល់ថ្ងៃ អស់រយៈពេល ៤៥ ព្រះវស្សា ។ ដោយសារអាយុវឌ្ឍនធម៌នេះឯង ទើបព្រះអង្គអាចតម្រង់ព្រះជន្មបានរហូតដល់ ៨០វស្សា ទើបចូលបរិនិព្វាន ។

១. សប្បាយការី = ចេះធ្វើសេចក្ដីសប្បាយឲ្យដល់ខ្លួនឯង គឺអនុវត្តទៅតាមក្បួន