ពុទ្ធចក្រអាយធី: ចម្លាក់ខ្មែរមានប៉ុន្មានប្រភេទ?

Tuesday, July 09, 2013

ចម្លាក់ខ្មែរមានប៉ុន្មានប្រភេទ?

ចម្លាក់ខ្មែរបុរាណមាន ៣ ប្រភេទគឺៈ ចម្លាក់លិបរឺចម្លាក់រាក់ ចម្លាក់លៀនរឺចម្លាក់ជ្រៅ និងចម្លាក់លោត(រូបបដិមាករ) ។
១. ចម្លាក់លិប ឬចម្លាក់រាក់ (Bas-relief)

គេឆ្លាក់ក្បាច់នេះនៅលើផ្ទាំងថ្ម ដោយលូកចូលទៅក្នុងផ្ទៃផ្ទាំងថ្ម មើលទៅមិនសូវឃើញខ្ពស់ឬផុសចេញពីផ្ទៃផ្ទាំងថ្មប៉ុន្មានទេ ។ គេច្រើនប្រើចម្លាក់លិបនៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទ ។ ឧ. ក្បាច់លិបជារឿងនៅតាមថែវ(១)ជាន់ទី១នៃប្រាសាទអង្គរវត្ត។

(១)ថែវ ( ន. ) រោងជួរមានសណ្ឋានវែង, បរិវេណ ។ កុដិថែវ កុដិវែងមានល្វែងច្រើន បាំងជញ្ជាំងខណ្ឌដោយសង្កាត់ៗ មានទ្វារខាងទទឹង ។

២. ចម្លាក់លៀន (Haut-relief)

គឺជាចម្លាក់ដែលគេឆ្លាក់ លៀនចេញពីផ្ទៃផ្ទាំងថ្មផុសក្រឡោត អណ្តែត ។ គេច្រើនឆ្លាក់ចម្លាក់លៀននៅលើផ្ដែរ(២) លើសរសរពេជ្រ និងលើជញ្ជាំង ។

(២)ផ្ដែរ ជើង ដ ( ន. ) ក្ដាររនាំងបាំងរាំងចន្លោះដំបូលដែលមានជាន់ពីរ : ផ្ដែរវិហារ, ផ្ដែរសាលា ។៣. ចម្លាក់លោត (Ronde-bosse)

គេឆ្លាក់រូបសត្វ ឬមនុស្សពុំមែននៅលើជញ្ជាំងទៀតទេ គឺដាច់ពីជញ្ជាំង ប៉ុន្តែផ្អែកនឹងជញ្ជាំងដោយយកជញ្ជាំងធ្វើជាទម្ររ ។ លុះក្រោយមកទៀតគេឆ្លាក់រូបបដិមាករដោយពុំចាំចាប់មានទម្រទៀត ទេ ។

ឯកសារយោង៖ ឈូកខ្មែរ