Buddhist Economics

ភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់ ព្រះបាទ ជ័យវរ្ម័នទី៧

នៅពេលដែលឮឈ្មោះ "ជ័យវរ្ម័នទី៧" អ្នកនឹកឃើញដល់អតីតកាលដ៏រុងរឿងមួយរបស់ខ្មែរកាលសម័យអង្គរ។ កូនខ្មែរជាច្រើនស្គាល់ព្រះនាមរបស់ព្រះអង្គ ប៉ុន្

អារ្យធម៌អង្គរ! ប្រវត្តិវិស័យសុខាភិបាលដ៏រុងរឿង

 

 លោក អ៉ឹម សុខរិទ្ធី ជាមួយចម្លាក់តូចៗនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យសម័យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ បង្ហាញពីការរែកថ្នាំព្យាបាលជំងឺ។ល។ រូបភាព៖ អ៉ីសា រ៉ហានី 

សទ្ធម្មប្បតិរូបកសូត្រ

 

🍂(ធម៌ដែលស្រដៀងនឹងព្រះសទ្ធម្ម ឬ ធម៌ប្លម)🍂 

     សម័យមួយ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់គង់នៅវត្តជេតពន របស់អនាថបិណ្ឌិកសេដ្ឋី ជិតក្រុងសាវត្ថី ។

បាតិមោក្ខសំវរសីល

បាតិមោក្ខសំវរសីល អនុសាសន៨ យ៉ាង ពាក្យប្រៀនប្រដៅចំពោះភិក្ខុ ដែលបានឧបសម្បទាថ្មីៗ ក្នុងពេលជាលំដាប់បន្ទាប់អំពីកម្មវាចាមក ដើម្បីឲ្យដឹងបណ្ដើរជាការបណ្ដោះ អាសន្ន ហៅថា អនុសាសនៈ មាន៨ យ៉ាងគឺ និស្ស័យ៤ អករណីយកិច្ច៤។ បច្ច័យជាគ្រឿងអាស្រ័យរបស់បព្វជិត ហៅថា និស្ស័យ មាន ៤យ៉ាងគឺ 

ឧត្តរិមនុស្សធម្មនោះ គឺសំដៅយក

 

១. ឈាន (គុណជាតសំរាប់ដុតបង់នូវកិលេស)បានខាង បឋមជ្ឈាន ទុតិយជ្ឈាន តតិយជ្ឈាន

ចតុត្ថជ្ឈាន។

២. វិមោក្ខ (គុណធម៌ដែលផុតស្រឡះចាករាគៈជាដើម)បានខាង សុញ្ញតវិមោក្ខអនិមិត្តវិមោក្ខ អប្បណិហិតវិមោក្ខ។

តួនាទីព្រះរាជាគណៈគ្រប់ថ្នាក់

ព្រះសង្ឃ និងគ្រហស្ថមួយចំនួន តែងតែចោទជាបញ្ហាឡើងថា តើព្រះរាជាគណៈនីមួយៗមានតួនាទីអ្វីខ្លះ? នាវេលានេះ ខ្ញុំនឹងលើកបទបញ្ជាក់ពីតួនាទីនានានោះដូចតទៅ៖

ព្រះរាជាគណៈ ជាក្រុមមន្ត្រីសង្ឃជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងពុទ្ធសាសនាកម្ពុជា។ រាជាគណៈនេះមាន ៤ ថ្នាក់គឺថ្នាក់ឯក ថ្នាក់ទោ ថ្នាក់ត្រី និងថ្នាក់ចត្វា។ ចំពោះព្រះរាជាគណៈថ្នាក់ឯក

ថ្ងៃនេះនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា

ថ្ងៃនេះនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា

[...] កាលពី ៤៨៤ ឆ្នាំមុនគ.ស. ចំថ្ងៃ ១៥កើត ខែកត្តិក គឺជាថ្ងៃដែលព្រះសារីបុត្រ អគ្គសាវ័កស្ដាំរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ លោកចូលបរិនិព្វាន នៅស្រុកនាលកៈ ឬនាលន្ទា ដែនមគធៈ នគររាជគ្រឹះ ដែលជារឿងសោកសៅជាទីបំផុតរបស់សិស្សគណលោក ដែលមិនទាន់បានអរហត្ត។

សូមជូននូវសាច់រឿងសង្ខេបនាថ្ងៃដែលលោកបរិនិព្វាននោះដូចតទៅ៖

[...] សម័យមួយ ព្រះ​សារីបុត្រគង់ចូល​សមាបត្តិ។ លុះ​លោក​ចេញ​ពី​សមាបត្ត​ហើយ ក៏​គិត​ថា ជា​

កំណត់ដឹងនូវអាយតនៈនិងការបដិបត្តិក្នុងទ្វារវិថីចិត្ត

 

ឆឆក្កសូត្រ ទី៦

[កំណត់ដឹងនូវអាយតនៈនិងការបដិបត្តិក្នុងទ្វារវិថីចិត្ត][វដ្តៈនេះយេីងមិនត្រូវរត់គេចទេ វដ្តៈនេះយេីងត្រូវបដិបត្តិដេីម្បីរត់ចេញ ព្រេាះធម៌បច្ចុប្បន្នមិនមែនជាព្រះនិពា្វន]

(ទស្សនវិជ្ជាពុទ្ធសាសនាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច)

(ទស្សនវិជ្ជាពុទ្ធសាសនាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច) ការងារមានប្រយោជន៍គួរខំធ្វើ វិជ្ជាចេះស្ទើរគួរខំបំពេញ អកុសលមាននៅក្នុងខ្លួនគួរលះចេញ ជំនួញមានចំណេញគួរខំជួញ។

តើក្រពើក្នុងរឿងនិទានខ្មែរសុទ្ធតែជាសត្វរមើលគុណមែនទេ?

 

នេះន៎ែ!អែតមីនសូមណែនាំ ក្រពើអាធន ស្មោះស្ម័គ្រកត្តញ្ញូនឹងម្ចាស់។

កាលពីបុរាណយូរលង់ណាស់មកហើយ ឯដែនដីកម្ពុជាយើងស្ថិតនៅក្រោមមហាសមុទ្រនៅឡើយ ហើយមានជួរភ្នំដងរែកជាច្រាំងមាត់សមុទ្រ កាលនោះឯងមាននារីម្នាក់ឈ្មោះថា សុវណ្ណមសា នាងរស់នៅឯមាត់សមុទ្រ(ជួរភ្នំដងរែក) ថ្ងៃមួយនាងដើរកម្សាន្តតាមឆ្នេរក៏ប្រទះឃើញ

ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧សោយទិវង្គតក្នុងអាថ៌កំបាំង

ក្រោយព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧ សោយទិវង្គតទៅ ជម្លោះផ្ទៃក្នុងនៅតែបន្តទៀតធ្វើឱ្យស្ថានភាពនយោបាយកាន់តែដុនដាបទៅ បន្ថែមលើការគំរាមកំហែងរបស់ពួកថៃ ។

សម្ដេចព្រះព្រហ្មរតនមុនី ពិន សែម សិរីសុវណ្ណោ

 

សម្ដេចព្រះព្រហ្មរតនមុនី ពិន សែម សិរីសុវណ្ណោ

បានប្រាប់ប្រជាពុទ្ធបរិស័ទ​ និងសាធារណៈជនកុំយល់ច្រឡំប្រើ​ព្រះរាជសព្ទ​ ជាមួយសម្ដេច។

សម្តេច​ មានព្រះថេរដីកាបន្តដូច្នេះ ទៀតថា ៖​

 

ខ្មាស​ប្រវត្តិសាស្រ្ដ​

កីឡា​នាំ​មក​នូវ​សុខភាព មិត្តភាព និង​សាមគ្គីភាព​ កាយសម្បទាមាំមួន

 

 

និយមន័យនៃពាក្យថាកីឡា គឺជាការប្រកួតប្រជែង ដោយប្រើបច្ចេកទេស កម្លាំងកាយ និងកម្លាំងប្រាជ្ញាដើម្បីទទួលបានជោគជ័យ។ វចនានុក្រមរបស់ សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត

កីឡានៅកម្ពុជា

កម្ពុជា ​បាន​ចូល​រួម​ក្នុង​វិស័យ​កីឡា​កាន់​តែ​ខ្លាំង​ឡើង​ក្នុង​រយៈ​ពេល​៣០​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ។

បាល់ទាត់ ​គឺ​ជា​ការ​ពេញ​និយម​ជា​ពិសេស ​ក្បាច់​គុន ។ កីឡា​សីដក់ ​ដែល​មាន​រូបរាង​ដូច ​បាល់ទះ ​ក៏​ជា​កីឡា​ដ៏​ពេញ​និយម​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ ក្បាច់គុន ល្បុក្កតោ ប្រដាល់សេរី (ប្រដាល់សេរី) និង ចំបាប់ប្រពៃណីខ្មែរ សុទ្ធតែបានអនុវត្តនៅក្នុងប្រទេស។ 

 កីឡាបុរាណ ល្បុក្កតោ

ល្បុក្កតោ ឬ ល្បុក្កតោ (ដែលមានន័យថា កាន់ដំបងឈើដើម្បីប្រយុទ្ធនឹងសត្វតោ) គឺជាក្បាច់គុនបុរាណ ខ្មែរ

រឿង ជ័យឯកនឹងនាងពៅ

កាលពីសម័យបុរាណកន្លងជាយូរមកហើយ មានកសិករពីរនាក់ប្ដីប្រពន្ធ មានកូនប្រុសម្នាក់ឈ្មោះជ័យឯក ជាយុវជនមានប្រាជ្ញាឈ្លាសវៃបានត្រូវកសិករជាឪពុកយកទៅឲ្យរៀនសូត្រនៅសំណាក់លោកគ្រូអាចារ្យនៅវត្តមួយនៅក្នុងស្រុកដែលគេរស់នៅនោះ។

លុយខ្មែរ

ទន្សាយក្រៅ​ចន្ទ្រ​

ទន្សាយ​ពេល​រស់​សម្លឹង​ចន្ទ្រ​                    ទុក​ខែ​សំខាន់​ស្មើ​រូប​កាយ​

ជញ្ជាំង​ បង្អួច ទ្វារ

 

៙នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​ដូច​ប្រអប់​

ជា​ភួយ​ដណ្តប់​ឬ​ជា​ទ្រុង​